⚡️ در گویش‌های مرکزی و شرقی زبان گیلکی برای ساخت فعل مضارع، پسوند مضارع ساز «ن» به‌همراه شناسه به ریشهٔ فعل اضافه میشود. برای نمونه:
بن مضارع + پسوند مضارع‌ساز «ن» + شناسه
خؤس+ن+ه: خؤسنه (می‌خوابه)
رسنه (=می‌رسه)
ترسنه (=می‌ترسه)
ترکنه (=می‌ترکه)
پرکنه (=می‌لرزه)
⚡️ در گویش‌های غربی زبان گیلکی و در ارتفاعات گیلان در ساخت مضارع پسوند نمی‌آید و ساختار فعل مضارع به‌صورت زیر تغییر می‌کند:
بن مضارع + شناسه
خؤسه/ رسه/ ترسه/
⚡️ گاهی‌اوقات در گویش‌های جنوبی زبان گیلکی (گیلکی طالقانی و الموتی) ساخت فعل مضارع پیشوند «می» می‌گیرد (که به‌نظر دخیل از فارسی می‌آید):
پیشوند می + بن مضارع + شناسه
می‌خؤسه/
در مواردی که ریشهٔ افعال به حروف «ر» و «ن» ختم میشود (مانند خؤردن»خؤر، خؤندن»خؤن) صرف فعل مضارع در گویش‌های مختلف، متفاوت عمل می‌کند. همچنین در گویش‌های شرقی زبان گیلکی (گیلکی مازندران) در حالات اول شخص، فعل مضارع پسوند نمی‌گیرد. اما در گویش‌های مرکزی زبان گیلکی (گیلکی شرق گیلان و غرب مازندران) صورت اصیل آن در تمامی حالات یعنی آمدن پسوند مضارع‌ساز «ن» در فعل مضارع، حفظ شده است.
درباره این سایت